فرایند آموزش قرآن در مدرسه و دانشگاه نیازمند بازنگری است
تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۵۲۵۶۹۵
حجتالاسلام والمسلمین علی اکبر بابائی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، در گفتوگو با ایکنا در توضیحاتی در مورد چاپ درسنامه علوم قرآن و حدیث برای رشته کارشناسی علوم قرآن و حدیث دانشگاهها و حوزه علمیه، گفت: نوشتن این درسنامهها از جایی آغاز شد که شورای عالی توسعه پژوهشهای قرآنی وزارت علوم تصمیم گرفتند کتب جدیدی را به دلیل اینکه کتب گذشته کمال لازم را نداشت تدوین و تألیف کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی افزود: در این راستا کار تدوین به پژوهشگاه حوزه و دانشگاه واگذار شد و نوشتن 20 کتاب در دستور کار قرار گرفت که 14 عدد آن آماده و رونمایی شد و 4 عدد در شرف تحویل است و مابقی نیز نیازمند زمان بیشتری برای تألیف است.
تدوین 20 کتاب در حوزه و دانشگاه
بابایی با بیان اینکه این کتب در قالب علوم قرآنی دو، سه و چهار تعریف شده است، اظهار کرد: «علوم قرآنی 1» در مورد وحی و نزول قرآن و ...، «علوم قرآنی 2» در مورد اعجاز و صیانت از تحریف، «علوم قرآنی 3» در مورد محکم و متشابه و ... است و «علوم قرآنی 4» هم به مباحث اصول فقه حوزه که در تفسیر و فهم قرآن کاربرد دارد پرداخته است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با بیان اینکه «علوم قرآنی 4» در پنج فصل تدوین شده است، تصریح کرد: مباحثی مانند منشأ و اقسام دلالتهای قرآنی، مباحث عام و خاص و مطلق و مقید، مجمل و مبین، مباحث منطوق و مفهوم و آثار تفسیری در این فصول به بحث گذاشته شده است.
وی افزود: آیات قرآن عموماتی دارند که مخصص آن در عصر پیامبر(ص) و در غیر این صورت ائمه(ع) بیان شده است؛ در اینجا البته این بحث مطرح است که تأخیر از بیان وقت خطاب، از منظر عقلایی قابل قبول است؛ یعنی قانونگذار قانون کلی را میگوید و تفصیل آن را بعداً بیان میکند، ولی تأخیر از وقت حاجت، قبیح است که البته استثناء هم دارد.
تشریع قرآنی خمس
بابایی در پاسخ به این سؤال که آیا خمس که امروز از سوی برخی افراد زیر سؤال میرود براساس عمومات مطلقات قرآنی قابل بحث است؟ اظهار کرد: خمس، خصوص غنائم جنگی و یا هر نوع فایده است؛ خمس در زمان پیامبر(ص) نازل شده، ولی در روایات پیامبر(ص) و امام علی(ع) تفصیل آن نیست گرچه در روایتی از امام صادق(ع) تفصیل داده شده و بر هر نوع غنیمت در برابر غرامت ذکر شده است.
یکی از کاستیهای حوزه علمیه این بود که کمتر به قرآن و حدیث به مثابه علم مستقل توجه میشد و بیشتر در کنار فقه به آیات و روایات میپرداختند، ولی در دو دهه اخیر تلاش زیادی برای رفع این نقیصه صورت گرفته استعضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تصریح کرد: البته شاید روایات خمس در دوره پیامبر(ص) هم بوده است، ولی به دست ما نرسیده است؛ زیرا عایشه برخی روایات را آتش زد و از طرفی حدود یک قرن نوشتن احادیث از سوی خلفا ممنوع بود. ممکن است احادیث در این فرایند از بین رفته باشد. همچنین در مورد بحث مالیات، فعلاً مستندی روایی در این زمینه نداریم یا ممکن است روایاتی بوده و از دست ما رفته است.
پاسخ به شبهات در کتب درسی
بابایی با اشاره مجدد به روند تدوین کتاب برای رشته علوم قرآن و حدیث بیان کرد: یکی از آسیبهایی که در تألیف چنین آثاری وجود دارد، این است که مراقب باشیم شبهات مطرح نشوند و اگر مطرح شدند پاسخ مناسب به آن بدهیم.
عضو پژوهشگاه حوزه و دانشگاه همچنین اظهار کرد: یکی از کاستیها در حوزه علمیه از گذشته این بود که کمتر به قرآن و حدیث به عنوان علم مستقل توجه شده بود و بیشتر در فقه به آیات و روایات میپرداختند، ولی در دو دهه اخیر تلاش زیادی برای رفع این نقیصه صورت گرفته است و سعی شده تا در حوزه به درس اصلی تبدیل شود.
تجدید نظر در فرایند آموزش قرآن در مدارس
بابایی با بیان اینکه برای تقویت وضعیت قرآن در نظام آموزشی باید در آموزش و پرورش بازنگری شود، تصریح کرد: ابتدا باید نیازها در آموزش و پرورش شناسایی و کاستیهای 12 ساله تا دبیرستان که بهترین سن برای آموزش قرآن است، اصلاح شود؛ اینکه گاهی میبینیم اعتقادات دانشآموزان دبیرستانی و یا دانشجویان نسبت به عقاید مردم تحصیلنکرده محکمتر نیست، نشان میدهد که باید در فرایند آموزشی تجدید نظر کنیم.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در پایان با اذعان به اینکه در حوزه نیز ایراداتی در برخی موارد وجود دارد، به مسئله امر به معروف و نهی از منکر اشاره کرد و گفت: امربه معروف براساس قرآن کریم جزء فرائض است و نباید ترک شود؛ بنابراین پیشنهاد بنده برای سیستم آموزشی حوزه این است که برای طلاب از پایههای اول کلاس تعلیم مهارت در اجرای امر به معروف و نهی از منکر بگذارند تا این پدیده با روش درست انجام شود و بازتاب منفی در جامعه نداشته باشد و مؤثر هم باشد.
انتهای پیاممنبع: ایکنا
کلیدواژه: قرآن ایکنا قم بابایی حوزه و دانشگاه امر به معروف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۵۲۵۶۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نقاط حادثهخیز شهر قم اصلاح شود/ لزوم احداث پارکینگ مورد نیاز
به گزارش خبرگزاری مهر، آیت الله علیرضا اعرافی در دیدار رییس پلیس راهور استان قم که در دفتر مدیر حوزههای علمیه کشور برگزار شد، اظهار کرد: فراجا مسوولیتهای متعددی و ترکیبی دارد که از این رو باید از آنها حمایت شود.
مدیر حوزه های علمیه کشور ادامه داد: اقداماتی مانند «طرح نور» از جمله کارهای ویژه است که به عنوان حوزه از آن حمایت میکنیم و به طور ویژه از فعالیت های فراجا در عرصه امنیت اخلاقی تقدیر و تشکر داریم.
آیت الله اعرافی با بیان اینکه کار در قم حساس، سخت و ارزشمند است، عنوان کرد: مسئله فرهنگ ترافیک در رعایت قوانین بسیار مهم است که حوزه، دانشگاه، آموزش و پرورش، خانواده و نهادهای مختلف اجتماعی در آن مسئولیت دارند.
وی با اشاره به اینکه همه باید به گونهای تربیت شویم که قانون را رعایت کنیم، خاطرنشان کرد: تربیت از خانواده آغاز شده، در مدرسه به تثبیت رسیده و در ادامه در سایر نهادها تقویت میشود.
آیت الله اعرافی با بیان اینکه توجه به این فرهنگسازی در آمارهایی مانند تصادفات اثرگذار است، تصریح کرد: یک بخش مهم و پایهای در فرهنگسازی خانوادهها است.
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه بخش مهم دوم آموزش و پرورش است، یادآور شد: فرهنگسازی در آموزش و پرورش باید توسط معلمان و کادر مدرسه انجام شود و این جزو وظایف آنها است.
امام جمعه قم با بیان اینکه باید همافزایی برای کاهش آسیبها صورت بگیرد، گفت: همچنین نقاط حادثهخیز شهری نیز باید اصلاح شده و تغییر پیدا کند.
وی با اشاره به اینکه فرهنگ ایجاد پارکینگ نیز یک موجود مهم است، بیان کرد: باید هر مسجد و مدرسهای که ساخته میشود در کنار آن یک پارکینگ نیز احداث شود.
آیت الله اعرافی با بیان اینکه استفاده از فناوریهای پیشرفته نیز اهمیت ویژهای دارد، اظهار کرد: گاهی بسیاری از مشکلات با استفاده از این فناوریها حل خواهد شد.
وی اضافه کرد: معقوله راهنمایی و رانندگی یکی از نمادهای فرهنگی شهر است و از این جهت مردم و مسئولین نسبت به این موضوع باید اهتمام لازم را داشته باشند.
مدیر حوزههای علمیه کشور با اشاره به اینکه اخلاق برخوردی ماموران راهنمایی و رانندگی نیز بسیار مهم است، مطرح کرد: همچنین اقدامات مطالعاتی، تحقیقاتی و ارزیابی نقش بسیار موثری دارد.
کد خبر 6090500